Neurodiversiteit en studeren
Ons onderwijssysteem is gebaseerd op neurotypische mensen en dus Bottom-up. Neuro-divergente mensen werken beter met Top- Down. Dit komt omdat beiden hersenhelften anders werken. Om te weten welk systeem bij je hoort, dien je eerst te weten of je neurotypisch of neurodivergent bent. ASS, ADHD, ADD, hoogsensitiviteit, PTSS, hoogbegaafdheid, …... horen allemaal bij neurodivergentie. Neurodivergentie is geen ziekte, het zegt gewoon iets over hoe onze hersenen informatie, prikkels, emoties verwerken en dat het afwijkt van wat de maatschappij, over heel de wereld, als standaard wordt beschouwt. Dit is niet zo raar als je weet dat de DSM (diagnostisch en statistisch handboek van psychische stoornissen) gebruikt wordt als standaard voor diagnosering. Dit komt omdat, om de x aantal jaar prominente psychiaters van over heel de wereld samenkomen, om te kijken of er visies, criteria, behandelingen herbekeken dienen te worden, zo kan er een gestelde diagnose overal hetzelfde geïnterpreteerd worden.
Wat is top-down denken?
Top-down denken is een holistische manier van denken, je kijkt dus naar het geheel. Je kijkt dus vanuit het geheel, het resultaat, eindtermen, en zo ontleed je de stukjes verder. Voor een top-down denker is alle kennis, onderdeel van de wereld om zich heen. Kennis is met elkaar verbonden en heeft betekenis nodig om bruikbaar opgeslagen te worden. Er wordt gedacht vanuit het ‘waarom’ naar het ‘hoe’.
Hiertegenover staat bottom-up denken. Hierin wordt kennis opgebouwd vanuit afzonderlijke delen. Het einddoel wordt opgedeeld in verschillende kleindere stappen, om zo tot bij de laatste stap een begrip en beeld te hebben bij het einddoel. De waarom vraag staat hier niet voorop.
Dat klinkt misschien abstract, daarom helpt dit plaatje hopelijk:
Je kan de vergelijking maken met inductief en deductief redeneren. Bij deductief redeneren (Top-Down) worden waarnemingen begrepen vanuit een overkoepelende wet. Binnen inductief redeneren (Bottom-up) wordt er vanuit verschillende waarnemingen een overkoepelende wet geformuleerd
Top-down denken is dus géén beperking in het denkvermogen. Top-down denken lijkt karakteristiek voor hoogbegaafde mensen. Wetenschappelijk is dit echter heel moeilijk om te onderzoeken, omdat de huidige middelen voor het onderzoeken van zulk gedachtegoed, niet toereikend zijn. Op papier zijn de meeste lesmethoden in het onderwijs echter bottom-up opgedeeld. Kinderen hebben vaak weinig inzicht in het einddoel van de lesstof. Hierdoor zie ik veel kinderen die als een soort kip zonder kop gaan leren en opdrachten maken omdat de leerkracht heeft gezegd dat ze dat moeten doen.
*note: deze tekst is ook Top-Down samengesteld; vertrekkend vanuit een geheel, definitie zo naar het waarom en hoe.
Opmerkingen